MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ KSIĄŻKI DLA DZIECI

„Czytanie książek,
to najpiękniejsza zabawa,
jaką sobie ludzkość wymyśliła”
Wisława Szymborska

2 kwietnia obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci. Święto przypada w rocznicę urodzin Hansa Christiana Andersena, duńskiego baśniopisarza. Zostało ustanowione w 1967 r. przez Międzynarodową Izbę ds. Książek dla Młodych Ludzi i ma na celu promowanie literatury dziecięcej i czytelnictwa.

Wybierając książki dla dzieci należy kierować się ich wiekiem, zainteresowaniami, potrzebami rozwojowymi, możliwościami percepcyjnymi oraz wartościami artystycznymi i wychowawczymi utworów. Do najpopularniejszych gatunków literatury dziecięcej zaliczane są wiersze, bajki, opowiadania, baśnie, legendy.

Korzyści płynących z czytania książek dzieciom jest bardzo wiele, zarówno w aspekcie psychologicznym, edukacyjnym, jak i wychowawczym. To też rozbudzanie zainteresowań czytelniczych należy zacząć od najmłodszych lat. Pierwszy kontakt dziecka z literaturą nie jest bezpośredni i opiera się na haśle „poczytaj mi mamo”. Ważnym pośrednikiem w relacji dziecko – książka na tym etapie jest osoba dorosła. To ona tworzy pierwszy wzorzec nawyków związanych z czytelnictwem poprzez odpowiedni dobór tekstu, sposób interpretacji utworu, zaciekawienie ilustracją i zachęcenie do zabaw związanych z utworem literackim.

Wprowadzenie dziecka w świat książki od wczesnego dzieciństwa daje wspaniałą okazję do rozwijania i wzmacniania więzi rodzinnych. Wspólne czytanie z rodzicami zaspakaja potrzebę bezpieczeństwa, akceptacji, bliskości i jest podstawą budowania poczucia własnej wartości u dziecka. Książki przenosząc małego czytelnika w nierealny, bajkowy świat, rozładowują stres i napięcie, kompensują brak i niedostatek świata realnego, co w czasach panującej pandemii COVID-19 jest szczególnie ważne. Rytuał czytania przed snem, pozwala dziecku na wyciszenie emocji po dniu pełnym wrażeń i oderwanie się od smartfonu, tabletu, telewizora.

Książki wzbogacają wiedzę o otaczającym świecie w sposób adekwatny do wieku czytelnika. Już 20 minut codziennego czytania rozwija myślenie, pamięć i koncentrację uwagi. Książki dostarczają wzorców osobowych oraz wskazówek, jak należy postępować w różnych sytuacjach i komunikować swoje potrzeby. Podczas czytania dziecko przeżywa razem z bohaterem literackim jego emocje, co rozwija u niego wrażliwość na innych ludzi.

Świat przedstawiony w utworach łączy w sobie wątki realistyczne i fantastyczne, co rozbudza dziecięcą wyobraźnię, wyrabia poczucie humoru, estetyki. Jest inspiracją do zabawy i podejmowania różnych działań naśladowczych w codziennym życiu. Wyjaśnianie dziecku podczas czytania niezrozumiałych pojęć, zwrotów, sytuacji, rozmowa na temat postępowania bohatera, fabuły, rozwija u najmłodszych kompetencje językowe
i komunikacyjne. Książki mają także duży wpływ na kształtowanie systemu wartości moralnych. Poprzez postępowanie bohaterów przedstawiają dobro i zło w sposób zrozumiały dla dzieci i młodzieży, co ułatwia im przejmowanie pożądanych społecznie wzorów zachowań.

Książki są także pomocą i wsparciem w sytuacjach trudnych (bajki terapeutyczne). Pokazują młodemu czytelnikowi, że inni mają podobne problemy (np. lęk przed ciemnością, rozstaniem z rodzicami). Identyfikacja z przygodami bohatera pozwala mu na przezwyciężenie trudności
i pokonanie lęku. W dzisiejszych czasach czytanie książek jest również skuteczną metodą ochrony dziecka przed negatywnym wpływem na jego rozwój mediów cyfrowych.

Nasza szkoła od kilkunastu lat współpracuje z filiami Miejskiej Biblioteki Publicznej w Kielcach w celu kształtowania postaw czytelniczych wśród uczniów. Spotkania organizowane w szkole i na terenie bibliotek zawsze wzbudzają duże zainteresowanie. Podczas zajęć uczniowie poznają pracę bibliotekarzy, zasady wypożyczania i poszanowania książek. Zaprzyjaźniona Pani Dorota, bibliotekarka prezentuje wybrane teksty literackie (wiersze, bajki, opowiadania i inne) posługując się metodami dostosowanymi do możliwości rozwojowych i zainteresowań dzieci (rozmowa o lekturze, oglądanie ilustracji, układanie historyjek obrazkowych, odgrywanie ról, warsztaty plastyczne).

Opracowała: E. Pietrzykowska, E. Kolek we współpracy z Panią Dorotą Kosmalą – bibliotekarką MBP w Kielcach